La(m)pourdié
Arctium minus
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Lampourdoun, Tiro-péu, Arrapo-péu, Rapo-pèu, Erbo-de-la-jaunisso.
Noms en français : Petite bardane, Bardane à petites têtes.
Descripcioun :Lou lapourdié es uno planto bèn couneigudo dis enfant que "se foutien lei pegot dins lei chavus" G. Didon (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se destrìo de Arctium lappa qu'a si pecou de flour mens long (< 2 cm) e si ramo que retoumbon.
Usanço :"Lou lapourdié es uno bouono tisano [...] es un "dépuratif fantastique" ! Prenès la racino [...] oh petard ! Lou lapourdié, sitot que lei gènt èron un pau patraco, li fahien de tisano de lapourdié : lei netejavo va !" (Ibid.). "E en meme tèms lou mounde lei coupavon, aquélei planto, pasqué entre passavo l'avé, lei chabro, senoun restavo tout coula à la lano, lei bèsti remassavon tout "D. Camatte (Ibid.).
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Arctium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Arctium minus (Hill) Bernh., 1800
(= Lappa minus )
Boutoun-d'or
Ranunculus acris
Ranunculaceae
Àutri noum : Bacineto, Poumpoun-d'or, Loup-pauto, Pato-de-loup, Bacin-d'or.
Noms en français : Renoncule âcre, Bouton-d'or.
Descripcioun :Lou boutoun-d'or es uno planto couneigudo mai pas toujour bèn destriado de si cousino di flour jauno peréu. Arregarda li sepalo peludo que dèvon èstre pegado contro li petalo e li fueio telado e descoupado (mai pas fin qu'au pecou). Lis akène negre an un bè un pau recourba.
Usanço :Tóuti li ranouncle caupon de proutouanemounino, empouisounanto. Avèn pas trouba d'usanço particulièro au nostre. D'ùni pople indian d'Americo n'en manjon li fueio après en agué fa bouli mant'un cop li fueio. Aquéli servien peréu pèr sougna li mau de tèsto. Pòu tencha la lano en vióulet emé de bicarbounato de soudo.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ranunculus
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2,4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Abriéu à setèmbre
Liò : Champ
- Prado umido
- Palun
- Bos umide
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Ranunculus acris L., 1753